Öfke bir duygudur,duygu ise bizlere neye ihtiyacımız olduğunu gösteren bilgilerdir.Duyguları bir alarm sistemi gibi düşünebiliriz.Örneğin :Korku bizi korur,kaygı önlem almamızı sağlar,utanç bizim kendimizi sınırlamamızı sağlar.O yüzden öfkenin arkasında ne olduğunu anladığımız zaman;haksızlığa uğramış olmak –amaçlarımızın engellenmesi -beklentilerin karşılanmaması gibi durumlar vardır.Bu anlamda biz duyguları iyi veya kötü diye anlamlandırmıyoruz.Her duygunun bize gösterdiği bir bilgi var.O zaman duyguları yok etmek ,yok saymak yerine bunları kabul edebilir ve yönetmeye çalışabiliriz.Amacımız öfkeyi yok etmek değil öfkenin düzeyini anlayabilmek ve eski dinginliğe hızlıca dönebilmektir.
Duygularımızı belirleyen şey ise olaylar ile ilgili düşüncelerimizdir.Aklımızdan o an geçen düşünceyi belirleyebilirsek,o zaman bu düşüncelerle alakalı ne yapacağımızı da bilebiliriz.Hayatımızı belirleyen şey olaylar değil olaylarla ilgili düşüncelerimizdir.
A noktasında bir olay var C noktasında bir duygu ortaya çıkıyor,insanlar sanıyor ki duygu bu olaydan kaynaklanıyor. A ile C arasında bir B noktası var düşüncelerimiz..olayla ilgili düşüncelerimiz duygularımıza duygularımızda davranışlarımıza yol açıyor.
Örneğin: Telefonumuzun whatsapp uygulamasından bir kişiye mesaj atarız ve mesaj karşı taraf tarafından görülür ve mesajımıza yanıt gelmez. Bunu olay olarak nitelendirirsek yaşadığımız duygu üzüntü olabilir ama bu üzüntünün olması bu olayla ilgili düşüncemizle alakalıdır.Bana değer vermiyor şeklinde düşündüğümüz zaman üzülürüz.Bazen öfke çıkabilir,önündeki düşünce beni ciddiye almıyor olabilir.Bazen kaygı olabilir yine önünde ki düşünce onu kıracak bir şey mi yaptım mesajıma dönmüyor diyebiliriz.Yani olay ile ilgili düşüncelerimiz duygularımıza duygularımız davranışlarımıza dönüşüyor.
Aslında aynı olaya baktığımız zaman farklı düşüncelere bağlı olarak farklı duygular ortaya çıkıyor.Öfke olduğunda kişilerin düşüncelerinde olumsuza doğru bir yönelme oluyor.İnsanların çok enteresan bir özellikleri var.Yaşamın merkezinde kendilerini görüyorlar.Çocuk iken bu düşünce şekli kabul edilebilir,yalnız yetişkinlerde pek de kabul edilebilir olmuyor.Burada düşüncenin içerisinde bir sıkıntı görüyoruz.Buna kişiselleştirme denir.Kişi olayın kendisine yöneltilen bir durum olduğunu düşündüğünde öfke yaşayabiliyor.Ayrıca karşıdaki kişinin niyetini bildiğini varsayıp ona göre tepki geliştirebiliyorlar.Buna da niyet okuma diyoruz.
Öfkenin bizi olumsuz yönde etkilediğini tespit etmemiz ve aşağıda belirtmiş olduğum
ÖFKE YÖNETİMİ İÇİN ÖNERİLER: önerileri kullanarak bu sorunların üstesinden gelebilirsiniz.ÖFKE’yi anlamak için ne oluyor,nerede oluyor ,ne zaman ,nasıl gelişiyor sorularını kendimize sorabiliriz.
1-Öfkenin varlığını kabul etmemiz ve bunu insani bir duygu olarak kabul etmemiz gerekiyor.
2-Hangi durum ve hangi kişilere karşı öfke duygusunu hissediyoruz bunun tespitini yapmamız gerekiyor.
3-Öfkeyi oluşturan düşünceleri yargılamadan değerlendirmeye ve hemen tepki vermemeye özen göstermemiz gerekiyor.
4-Empati kurmaya çalışmak ve karşımızdaki kişiyi anlamaya çalışmamız gerekiyor.
5-Kişi öfkelendiği zaman verdiği tepkilerin olmak istediği kişiye uygunluğunu sorgulaması gerekiyor.Yani bu davranışlar benim karakterime uyuyor mu?
6-Öfkeyi ben dili ile ifade etmek çok önemlidir.
7-Olayları kişiselleştirip kişiselleştirmediğimizin farkına varmamız gerekiyor.
8-Aklımızdan geçen her şeyin söylenmeye değer olup olmadığının ayrımını yapmamız gerekiyor.
9-Soruna değil çözüme odaklanmamız gerekiyor.
10-Biraz daha hoş görü kapasitemizi arttırmaya çalışmamız çok önemlidir.
11-Son olarak bunların üstesinden gelemiyorsak profesyonel destek almak iyi bir seçenek olacaktır.
