2 Eylül 1938 de ilan edilen Bağımsız Hatay Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen ve Başbakan Abdurrahman Melek öncülüğünde Hatay Devleti Meclisini oluşturmuştu. Ankara’da Fransa ve Türkiye arasında 23 Haziran 1939 tarihinde “ Türkiye ile Suriye arasındaki toprak sorununun kesinlikle çözümüne ilişkin” anlaşmanın imzalanması ile Türkiye Cumhuriyetine iltihak kararı alındı.
Hatay Devleti Meclisi her dinden, mezhepten temsilcisiyle, halkının isteğiyle oy çokluğu ile değil OY BİRLİĞİ ile yani meclisin tamamının evet demesiyle Türkiye’ ye katıldı ve 23 Temmuz 1939 da Fransız askerleri Hatay’dan tamamen çekildi. Böylece Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ün “40 Asırlık Türk Yurdu Düşman Elinde Esir Kalamaz” “ Hatay Benim Şahsi Meselem” dediği Hatay artık Türkiye’nin bir vilayetiydi. Türk askerinin şehre girmesini büyük bir coşkuyla karşılanmış ve Büyüklerimden duyduğum kadarıyla karşılama töreninde ki Hataylı kadınlar üzerlerinde Şanlı Türk Bayrağımız olduğu elbiseleriyle törene katılmışlardır.
4000 yıllık geçmişi, binlerce medeniyete yaptığı ev sahipliği, taşıdığı kültür mirası ile kendi kendine yeten, üreten ve bir devlet olan Medeniyetler Şehri Hatay Ata’mızın son arzusuydu ve Hatay halkı kendi iradesiyle Atamızın izinden gitme kararı almıştı. Her sene büyük bir coşkuyla törenlerle kutladığımız 23 Temmuz Hatay’ın Kurtuluşu Bayramımızı bu sene maalesef yaşadığımız asrın felaketi depremden dolayı buruk bir şekilde kutluyoruz. Kimimiz şehrimizden kilometrelerce uzakta gönlümüz, kalbimiz, ruhumuz şehrimizde kimimiz enkaza dönen şehrimizde acılar içerisinde koca bir tarihi kentin, mücadele şehrinin yaşadığı afette nasıl bir savaş ganimeti gibi yağmalandığına tanıklık ediyoruz. Sosyo-kültürel yapısı, toplumsal farkındalığının yüksekliği, bir aradalık kültürü, güçlü ve çalışkan insanıyla Hatay bir kez daha ayağa kalkacak. İşte o gün içimizdeki tüm acılara,sızılara rağmen yeniden köprü başında
Hatay adını veren Atatürkümüzün ” SINIRDAKİ AY”ında Atamızın Anıtı önünde coşkuyla kutlayacağız kurtuluş günümüzü….
