Pestisit dediğimiz zehirli, kimyasal ilaçlarla, ne olduğunu bilmediğimiz gübrelerle toprağımızı zehirliyor, kirletiyoruz. Toprağa attığımız her atık o toprakta yetişen sebzelerle, bitkilerle bize geri döner. Sağlıklı nesiller sağlıklı çevrede yetişir sözünden hareketle bugünkü yazımın konusu kendi gübreni kendin yap…
Kompost, nemli-oksijenli ortamda yada oksijensiz ortamda bozunarak dönüşen organik gübredir. Çürütmenin genelde olumsuz bir anlamı vardır ama konu kompost olunca ÇÜRÜTMEK YAŞATMAKTIR.
Evimizde, Restorantlarda, işyerlerinde kısaca günlük hayatta çöpe attıklarımız aslında bahçemizde, saksılarımızdaki çiçeklerimizde kendimiz hazırlayıp kullanabileceğimiz tamamen organik ve son derece verimli bir gübrenin ana malzemeleri. Sebze atıkları, peçete, karton, yumurta kabukları, kuru yapraklar, dallar, çay posası ve aklınıza gelebilecek günlük çöp dediğiniz bu atıklarla muhteşem bir gübre elde edebilirsiniz. Yiyecek atıklarını toprak için verimli hale getirmek birçok anlamda doğanın işleyişine katkı sağlıyor. Yaklaşık olarak mutfak çöplerinizin yüzde 30’unu çöpe gitmekten kurtararak çevreye salınan metan gazının azalmasına katkıda bulunabilirsiniz. Toprağa faydalı organizmalar kazandırarak ekilen ürünlerin daha verimli ve havalandırılmış bir toprakla buluşmasını sağlayabilirsiniz. Üstelik kimyasal gübrelere başvurmak yerine doğal yöntemlerle bunu başarabilirsiniz.
Bunun için ne yapmalıyız? Çok basit. 2 ana malzeme ve 3 adımda bakın verimli bir kompost nasıl yapılır:
Yeşil atıklar ve kahverengi atıklar ana malzemelerimiz. Adlarından da anlaşılacağı gibi ;
Meyve atıkları (yeşil malzemeler)
Sebze atıkları (yeşil malzemeler)
Yumurta kabukları (yeşil malzemeler)
Çay atıkları ve kahve çekirdekleri (yeşil malzemeler)
Kuru yapraklar (kahverengi malzemeler)
Kuruyemiş kabukları (kahverengi malzemeler)
Saman (kahverengi malzemeler)
Dal ve ağaç kabukları (kahverengi malzemeler)
Karton ve peçete parçaları( kahverengi malzemeler)
1. Adım Yeşil ve kahverengi malzemeleri karıştırın.
Bunun için bahçenizde uygun bir alanda büyük bir çukur açabileceğiniz gibi evinizde büyük bir saksıda kullanabilirsiniz. Bir kat toprak üzerine bir kat kahverengi atık, bir kat yeşil atık ve bir kat daha toprak ve aynı sıralamayla atıkları gömün. Bu sayede nitrojen ve karbon birleşimi sağlanmış olur. Malzemeleri yerleştirirken kahverengi ürünlerin daha fazla olmasına öncelik gösterebilirsiniz.
2. Adımda Denge kurun
Kompostunuz çok kuru olursa yeşil malzemeleri artırabilir veya kompostu suyla ıslatabilir, çok ıslak olursa da kahverengi malzemeleri artırarak dengeyi yakalayabilirsiniz.
3. Adımda Su kullanın ve karıştırın
Su içinde yüzmeyecek ölçüde kompostunuzu ara ara sulayıp 3-4 günde bir karıştırın. Karıştırmak kompostunuzun bütünleşmesine yardımcı olur ve çürüme sürecini hızlandırır. Aynı zamanda su ve taze otlar da çürümeye yardımcı olur. Bu şekilde yaklaşık 6-8 hafta sonra Kompostunuz böceksiz, kokusuz, verimli koyu kahverengi bir toprak görünümünü aldığında hazır hale gelmiş demektir. Kompost Toprağın fiziksel ve kimyasal yapısını düzenler ve toprak nemini korumaya yardımcı olur. Topraktaki bitkiler tarafından kullanılması zor olan bitki besin maddeleri kullanılabilir hale gelir. Oldukça basit bir uygulama olan kompostla iklim değişikliğinin sebeplerinden biri olan çöplerden kaynaklı metan gazı oluşumunu azaltabilir ve çöp yığınlarını sıfır atığa indirebilirsiniz.
Hadi hep birlikte yaşanabilir bir dünya için atıklarımızı azaltalım, sağlıklı topraklarda sağlıkla yaşayalım. Uygarlık insanın doğaya dönüşü ile başlayacaktır.
