Soru: Hac’da ve Umre’de tavafı Hatim’in dışından yapıyoruz. Namazı niçin hatime dönerek kılamıyoruz ?
Cevap:Evet, Hatim’in dışından tavafı yapmamız gerekir. (Hatim: Beytullah’ın kuzeyindeki yarım daire şekilli yerin adı) İçinden yapılan şavt geçerli olmaz. Çünkü Hatim’in tavafta Kabe’ye dahil olması Hadis-i Şerifle sabittir. Tavafta Hatim Kabe-i Muazzama’dan sayılır.
Namazı Kabe’nin içinde her tarafa dönerek kılmak caizdir
. Hatim’in içinde ise namazı Kabe’ye dönerek kılmak farzdır. Hatim’in içinde kıble Hatim değil Kabe’dir. Namazı Kabe’ye dönerek kılmamız ise Ayet-i Kerime ile sabittir.
Soru:Kurbanlık olarak satın aldığımız hayvanda, sonradan, kurban olmasına engel kusurlardan biri meydana gelirse, bu kusurlu hayvanı kurban olarak kesmemiz caiz midir?
Cevap:Eğer zengin birinin satın aldığı kurbanda sonradan kurban olmasına engel olan kusurlardan biri ortaya çıkarsa, bu hayvanı kesmesi caiz değildir. Onun yerine başkasını alıp, kesmesi gerekir.
Eğer fakir ise ve satın aldığı kurbanda sonradan bir kusur ortaya çıksa bile bu kusurlu hayvanı kesmesi caizdir. Yenisini alması gerekmez. Hatta fakir birisi böyle kusurlu bir hayvanı kurbanlık olarak bayramda kesebilir, caizdir. Çünkü bu onun için bir nafiledir.
Ama kesim esnasında kusur meydana gelirse zengin olsun, fakir olsun bu hayvanı kesmesi caizdir. Yenisini almaları gerekmez.
Soru: Kurbanlığı keserken en fazla nelere dikkat etmeliyiz?
Cevap:- Kurban kesimi, bayram namazı kılındıktan sonra başlar.
– Besmele okumalıyız. Besmelenin iki şekli vardır
بسم الله الرحمن الرحيم . 1
Bismillâhirrahmânirrahîm
بسم الله الله اكبر . 2
Bismillâhi Allâh-u Ekber
Hayvan kesiminde bu ikinci kısım okunur.
– Zaruri bir durum yoksa , kesim esnasında hayvanlar birbirlerini görmeseler iyi olur.
– Kesme fiilini hayvanı kıbleye çevirerek hemen yapmalıyız. Hayvana eziyet etmeden keskin bıçakla işin ehli tarafından kesilmelidir.
– Kesim usulüne dikkat etmeliyiz. Hayvanın yemek, nefes borularını ve iki atardamardan en az birini beraber kesmeliyiz. Yani normal hayvan kesiminde dikkat ettiklerimize kurbanlık hayvan kesiyorken de dikkat etmeliyiz. Aralarında kesim farkı yoktur. O esnada hayvanların omuriliğini kesmemeliyiz.
– Hayvan tamamen ölmeden başını vücudundan ayırmamalıyız. Can tamamen çıkmalıdır.
– Hayvanları kesiyorken çevre temizliğine çok dikkat etmeliyiz.
Soru : Kurban Bayramının ikinci günü öğle namazını kıldım. Teşrık tekbirini okumayı unuttum. Bugün bayramın üçüncü günü, teşrık tekbirini kaza etsem olur mu?
Cevap : Hayır, olmaz. Bu durumda unutulmuş olan teşrık tekbirini daha sonra müstakil okuyarak kaza etmek gerekmez.
Ancak ( Allah korusun ) bayram günlerinde kılınan namazlardan birisi vaktinde kılınmazsa kazaya kalır. Kazaya kalan bu namaz yine bu bayramın teşrık tekbiri günleri içinde kaza edilirse teşrık tekbiri de hemen farzın peşine kaza edilir.
Teşrık tekbiri, arefe günü sabah namazından itibaren başlar, bayramın dördüncü günü ikindi namazıyla beraber 23 vakit ile tamamlanır. Her vaktin farzının peşine teşrık tekbirini okumak vaciptir.
Eğer teşrık tekbiri günlerinde kazaya kalan namaz bu 23 vakitten sonra kaza edilecek olursa farzının peşine teşrık tekbiri kaza edilmez.
Soru:İmam namaz sonunda selam verince ben henüz salli- barik’i ve duayı tam bitirmemiş oluyorum. O zaman ne yapmalıyım?
Cevap:Salli – barik ve duayı namaz sonunda okumak sünnettir. İmamımız selam vermişse, bizde tahıyyatı okumuşsak selamı geciktirmeyip hemen selam vermeliyiz. Bundan dolayı sehiv secdesi de gerekmez. Zira cemaatin namazda yanlışlık yapması imamı etkilemez ama imamın yanılması, sehiv secdesini gerektiriyorsa bu cemaati de etkiler.
Cemaatin “ Et-tahiyyatü “ yü bitirmemişse bile imama uyarak, imamla beraber selam vermesi caizdir.
Soru:Camiye girdiğimde imam farzı kıldırmaya başlamıştı, dolayısıyla sünneti kılmadan imama uydum. Ne yapmam gerekir?
Cevap: Hemen imama uyulur ve farz namaz tamamlanır. Sonrasında;
-Sabah namazı ise farz bittikten sonra kılınamamış olan sünnet kılınmaz (Eğer sabah namazını zaruretten kılamaz isek o gün öğlene kadar sünnetiyle, öğleden sonraya kalırsa sadece farzı kaza ederiz),
-Öğle namazı ise önce ilk sünneti kaza edilir sonra son sünneti eda edilir,
-Cuma’nın ilk sünneti de kılınamamışsa farzın peşine kaza edilir,
-İkindi namazı ise kılınmamış olan sünnet kılınmaz,
– Yatsı namazı ise eğer isterse önce ilk sünneti kaza eder sonra son sünnet ve vitir namazı eda eder.
Başlanan nafile oruç bozulursa kazası gerektiği gibi başlanmış olan nafile namazlar da terk edilir ise kazası gereklidir.
Soru:Zilhiccenin ilk dokuz gününde oruç tutmak gerekir mi?
Cevap:Zilhicce’nin evvelinden dokuz gün yani kurban bayramından önceki dokuz gün oruç tutmak müstehaptır. Bu dokuz günün aralıksız hepsi tutulabileceği gibi ara verilerek bir kısmı da tutulabilir. Özellikle Arefe günü oruç tutmak çok sevaptır.
Yalnız hacda olanlar için Terviye ve Arefe günleri (yani Zilhicce’nin 8. ve 9. günleri) bu meşakkatli ibadeti yerine getirmede halsizlik ve acziyet meydana gelecekse oruç tutmaları mekruhtur.
Soru : Kurbanımızın dersini veya bazı parçalarını kesen kimseye kesim ücreti olarak verebilir miyiz? Kişi kurbanı bir parçası eksik olarak satın alabilir mi? Ya da kurbanın bir parçasını satabilir mi?
Cevap : Hayır, kurbanın bir parçasının kesim ücreti olarak verilmesi caiz değildir. Kasabın kesim ücreti alması caizdir. Çünkü kesme fiili ibadet değildir. Şimdiye kadar kesim yapana, kesim ücreti yerine hayvanın deri vb. bir parçasını verdiysek, kıymetini fakirlere vermemiz gerekir.
Kurbanı satın alınca da tamamına malik olmamız gerekir. Satan kimse dese ki; “başı vs. bende kalmak şartıyla bu kurbanlığı satıyorum“ alan da bunu kabul ederek satın alsa bu caiz olmaz. Kişi kurban niyetiyle tamamını satın alır.
Kurban sahibinin kurbanlığın herhangi bir parçasını satarak menfaat temin etmesi caiz değildir. Ama kendisi kullanabilir. Hayır olarak, inandığı ve güvendiği şahıs veya kurumlara bağış yapabilir.
Soru :Hangi bariz kusurlar hayvanın kurbanlık olmasına engeldir?
Cevap : Hastalığı açık olan,
– Çok zayıf olan,
– Kurban edileceği yere gidemeyecek kadar topal olan,
– Bir veya iki gözü kör olan
– Boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kesilmiş olan,
– Koyunda bir, sığırda iki meme ucu kopuk olan, (ister doğuştan, ister sonradan memelerinin yarısı olmayan kurban olmaz. Ayrıca hastalıktan dolayı memelerinin yarısının sütü kesilen hayvan da kurban olmaz. Ama hastalık olmadan sütü kesilmişse mahzuru yoktur.)
– Kulağının yarıdan fazlası kesik olan,
HAYVANLAR KURBAN OLMAZ.
Soru : Kurbanlık ve eti yenen hayvanların (koyun, koç, sığır vs.) nerelerini yemek caiz değildir?
Cevap : Bu hayvanların 7 yerini yemek caiz değildir. Bunlar;
1- Akan Kan.
2- Yumurtaları.
3- İdrar Aleti.
4- Safra Kesesi.
5- Bezeleri (Guddeleri).
6- Dişi Hayvanın Önü.
7- İdrar Kesesi.
Bunları yemek helal değildir.
Ayrıca özellikle köylerimizde eti yenen hayvanlardan çöplüklerde necaset yiyen ve eti kokan hayvanları yemek uygun değildir. Temiz şeylerle besleyip, kokusu giderilirse yemek caiz olur. Böyle necaset yiyen hayvanlardan tavuk vb.lerini 3 gün, koyun vb. lerini 4 gün, sığır vb. lerini 10 gün necasetli yerden uzakta, temiz yiyeceklerle beslemek gerekir.Tabii Veteriner Hekimlerin bu konudaki tavsiyelerine de uymak gerekir.
Soru: Namaz esnasında gözler nereye bakmalıdır?
Cevap: Gözler; kıyamda iken secde yerine, rükuda iken ayakların üstüne, Tahiyyatta iken dizlerine, secdede iken burnun iki yanına bakar. Sağa selam verince sağ omuza, sola selam verince sol omuza bakılır. Bunlar Adabdandır. Terki namazı bozmaz ve sehiv secdesi gerektirmez. Namaz tamamdır. Başka yerlere bakmak, gözleri yukarı dikmek mekruhtur. Gözlerini kapayarak daha huşuyla namazı kıldığını söyleyenin böyle yapması caizdir.
Kabe-i Muazzama’nın yanında namaz kılan kişinin Kabe’ye değil secde yerine bakması doğru olanıdır.
Soru:Kurban bayramı ve teşrik tekbirlerinde nelere dikkat etmeliyiz?
Cevap:
-Bayram namazı Cuma namazı kendisine farz olan her kese vaciptir.
-Hacda olan, dışarıdan gelen hacılara mukim de olsalar bayram namazı vacip değildir.
-Bayram namazının kazası olmaz. Bayram namazına yetişemeyen tek başına kılmaz. İsterse dört rekatlı bir nafile namaz kılar.
-Bayram namazı İslamın şiarındandır.
-Teşrik tekbirleri getirmek farz namazlarını kılmakla sorumlu olan her mükellefe vaciptir. Kadın-erkek, seferi-mukim, cemaatle namaz kılan-yalnız namaz kılan fark etmez, hepsi okumalıdır.
-Teşrik tekbirleri Arefe günü sabah namazı başlar bayramın dördüncü gününün ikindi namazına kadar 23 farz vakit namazının peşine okunur.
-Teşrik Tekbiri: Allahu ekber Allahu ekber lailahe illallahu vallahu ekber Allahu ekber velillahil hamd.
-Bu günlerde eğer namaz kazaya kalacak olursa ve yine bu Arefe ve bayramın dört günü içinde kaza edilirse farzın peşine teşrik tekbiri de okunur. Teşrik günlerinin dışında namaz kaza edilirse teşrik tekbirleri alınmaz.
